آغازسال تحصیلی 94-93 به شماهمکاران گرامی تبریک عرض می کنم

میلاد حضرت محمد(ص)وامام جعفرصادق(ع)وهفته وحدت برمسلمانان جهان مبارکباد

اما در اين ميان اين سوال مطرح است که آيا  معلمان حرفه وفن در مدارس همه با اين تخصص ها در دانشگاه تربيت يافته اند ؟! و آيا اصولا همه آنها تخصصي تدريس مي کنند  يا خداي نا کرده زبانم لال هر چه نيروي مازاد در آموزش و پرورش پيدا شده به شغل مقدس دبيري حرفه وفن نايل آمده اند ( فقط به اين دليل که احتمالا آسان ترين رشته است و هيچ تا ثيري در پايه درسي و آينده دانش آموزان ندارد ومثل درسي ريا ضي نيست !)

آيا معلمان حرفه و فن آموزش ضمن خدمت مناسب همگام با تغييرات اساسي کتاب حرفه وفن جديد را گذرانده اند ؟آيا همه دبيراني که حرفه وفن تدريس مي کنند ا سا سا با روش تدريس مناسب اين کتاب آشنا هستند ؟آيا اين کتاب به طور صحيح و اصولي ارزشيابي مي شود ؟ ا سا سا اهداف کتاب حرفه وفن براي دبير ان حرفه وفن چه آنهايي که جديدالاستخدام  هستند و چه آنهايي که مدت ها ست آن را تدريس مي کنند روشن است ؟

با يک ديد خوش بينانه و مثبت اگر قضيه را ببينيم و فرض کنيم که  همه معلمان با روش هاي  جديد  تدريس حرفه وفن  آشنا مي باشند ! سوال ديگري مطرح مي شود وآن اين است آيا تمام مدارس ما مجهز به تمام امکانات مورد نياز

 

براي تدريس حرفه وفن مي باشند ؟ آيا همه مدارس کارگاه حرفه وفن دارند ؟ آ يا همه مديران مدارس به خوبي با اهداف کتاب آشنا مي باشند و معلم حرفه وفن را در تجهيز امکانات کارگاهي ياري مي کنند ؟ آيا اوليا ء دانش آموزان را در جلسات انجمن اوليا و مربيان در باره درس حرفه و فن توجيه مي نمايند ؟ آيا از اوليا براي   تجهيز کارگاه هاي

حرفه وفن کمک مي گيرند ؟ آيا مديران ارشد آموزش و پرورش  به اين درس توجه دارند و در سطح کلان به بودجه مورد نياز اين درس مبلغي را در نظر مي گيرند ؟ آيا با اين همه انتظاري که از دبير حرفه وفن مي رود در راستاي تجهيز کارگاه هاي حرفه وفن و در نظر گرفتن   فضاي مناسب کار براي اين رشته اقداماتي را انجام داده اند يا مي دهند؟

از اينها گذشته خود محتواي کتاب آيا توانسته است  دانش آموزان را واقعا به درس حرفه وفن جذب کند . جاي چه مشاغلي در اين کتاب خالي است ؟آيا دانش آموزان اين کتاب را با اين محتوا دوست دارند ؟ اگر جذب اين کتاب نشده اند مشکل اساسي کجاست ؟ آيا در اين کتاب اشتبا هاتي وجود دارد ؟ اگر اشتبا هاتي ازطرف همکاران يا دانش آموزان در اين کتاب ها پيدا شد چه قدر طول مي کشد تا اشکالات اصلاح شود ؟

 واقعيت امر اين است که بسياري از همکاران از عدم حمايت دبير حرفه وفن توسط مديران مدارس شاکي اند همواره اين بحث مطرح است که ما فضاي کافي و امکانات مورد نياز  براي کار را نداريم .  بچه ها به کار عملي بسيار علا قمند هستند و بيشتر از بخش عملي به آن ا هميت مي دهند ولي گا هي  حمايتي از طرف خانواده ها و مدرسه ديده نمي شود . در بسياري  از مدارس نداشتن امکانات مانع کار عملي حرفه وفن مي گردد . در اين ميان اين بحث پيش مي آيد که اگر کتاب حرفه وفن يکي از اهداف آموزش عمومي است پس چرا اين قدر مورد کم تو جهي مسئولين قرار دارد ؟ چرا افراد غير تخصصي به تدريس آن مشغولند  بدون آن که کمترين آگاهي از اين درس داشته باشند. مثلا دبيري که رشته تخصصي خودش ادبيات يا معارف يا علوم است و هيچ وقت در هيچ کجاي دروس دانشگاهي خود واحدي براي برق والکترونيک صنايع غذايي مکانيک چوب فلز کشاورزي دامپروري و.... نگذرانده است چگونه مي تواند در تدريس اين رشته موفق باشد ! حال آن که مي بينيم بيشترين مازاد آموزش و پرورش در اين رشته هاست و برخي از اين  دبيران  به تدريس حرفه وفن مي پردازند و عملا قسمت هاي  عملي را اجرا نمي کنند و نمي توانند اجرا کنند وخود نيز اين قضيه را مطرح مي کنند  که چون رشته من حرفه نيست فلان بخش هارا اجرا نکردم يا گفتم در خانه انجام بدهند ! آيا به اين شکل عمل کردن مي تواند کمکي به دانش آموزان بنمايد يا بيشتر باعث ايجاد درد سر براي خانواده ها ميگردد؟

به نظر مي آيد که کتاب حرفه وفن و بيشتر از آن دبير ان تخصصي حرفه وفن بسيار مظلوم قرار گرفته اند .از طرفي از نداشتن امکانات ناراضي هستند واز طرف ديگر نياز به همکاري و حمايت بيشتر مسئولان دارند ولي همچنان مورد بي مهري قرار مي گيرند . زيرا مسئولان باز هم آزمايشگاه را به داشتن کارگاه ترجيح مي دهند . از معلم حرفه وفن خواسته مي شود 12 نمره عملي به  دانش آموزان بدهد ( نمره عملي درس علوم 5 نمره ميباشد )ولي چگونه مي توان بدون اجراي عملي فعاليت ها به دانش آموزان نمره به حق و واقعي داد ؟! حال آن که کارگاهي وجود ندارد !

اين فقط بخشي از مشکلات حرفه وفن است . از طرف ديگر دبير حرفه وفن بايد بتواند انتظارات اوليا را بر آورده سازد .خدا نکند از دانش آموز بخواهيم وسيله اي بياورد . قبل از او اوليا دلخور مي شوند :1- از کجا بياوريم ؟ 2- چه جوري بخريم ؟3- از کجا پولش را بياوريم ؟ 4- وقت نداريم بخريم ؟ 5- اگر کار گروهي است چرا فرزند من بايد تهيه کند ؟ 6- چرا به فرزند در گروه چيز گران قيمتي گفته ايد بخرد ؟7- اصلا چرا خودتان نمي خريد و مارا به درد سر مي اندازيد .8- اصلا چرا گفته ايد بخريد مگر فرزند ما در آينده مي خواهد .......شود. 9-چرا با وسايل خطر ناک در کلاس کار مي کنيد .10- زنگ هاي حرفه لباس بچه ها خراب ميشود  چرا کارهاي سخت فني از بچه ها به خصوص دخترها مي خواهيد .وحرف هايي از اين دست که انگيزه را از دبير حرفه وفن مي گيرد . ودر اين ميان اين دا نش آموز است که ضربه  و لطمه اساسي را مي خورد و  آن هم اين است که اولا: ياد نمي گيرد کار گروهي انجام دهد . دوما: از تجربه مشاغل مختلف باز مي ماند . سوما: نمي تواند براي آينده شغلي خودتصمبم درستي بگيرد و مجبور مي شود براي تصميم گيري از شاخه اي به شاخه ديگر بپرد . چهارما : با اوليا درگيرمي شود که وسايل کار براي حرفه وفن بياورد . پنجما : نمره او حق واقعي او نيست ( وبه طور غير مستقيم با دروغ سمبل کردن فريب دادن و...) آشنا مي شود و چندين دليل ديگر که نهايتا باعث آسيب  دا نش آموز مي شود .

و حال با اين همه مشکلي که براي اجراي درست اين درس وجود دارد پيشنهاد مي گردد:

1-    سعي شود از دبيران حرفه وفن متخصص وعلاقه مند به امر تدريس براي اين درس استفاده شود .

2-    دروه هاي ضمن خدمت مداوم ومستمر براي باز آموزي همکاران گذاشته شود .

3-    تغييرات کتاب حرفه وفن قبل از سال تحصيلي به همکاران اطلاع داده شود وآموزش هاي مورد نياز برگزار گردد .

 4-بودجه خاصي براي حرفه وفن در مدارس در نظر گرفته شود .

 

مقدّمه:

پيامبر گرامي اسلام فرموده: « علم هميشه با عمل همراه بايد گردد و گرنه علم از ميان خواهد رفت ». به گفته جان ديويي: « دانش آموز موجودي فعال و كنش گرا است در نتيجه با روش هاي فعال رشد كافي خواهد داشت». (فضلي خاني، 1381، ص66)  با اين اقدامات نقش سنتي معلم از آموزش صرف دانش به تسهيل كننده ي فرايند يادگيري، راهنما و ياور دانش آموزان تغيير مي كند. در چنين محيط هاي يادگيري است كه، دانش آموز به طور فعال به جست و جو، مطالعه، تجزيه و تحليل مطالب مي پردازد و از تركيب مجدد آموخته هاي خود، به دانش و شناخت تازه اي نائل مي شود. همچنين در فعاليت هاي آموزشي با ديگر همكلاسی ها، با رغبت مشاركت مي كند و در عمل مسئوليت بيشتري از يادگيري را با رضايت خاطر به عهده مي گيرد. معلمي كه اين گونه محيط هاي يادگيري پر بار و پر تلاشي را به وجود مي آورد، در حقيقت، خود و دانش آموزانش در گير فرايند ياددهي و يادگيري فعال مي شوند عواملي كه مي تواند اين سرمايه ملي را براي رشد بهينه و كيفي آماده كند، مهارت هاي رفتاري است كه در محيط آموخته مي شود، نه فقط محفوظات علمي.

با توجه به اهميت موضوع ايجاد انگيزه در دانش آموزان بررسي و تاكيد عوامل زير ضروري به نظرمي رسند.

1- به تكاپو و كنكاش افتادن ذهن دانش آموزان. 2- تغيير در روش تدريس و دوري از روش سنتي و به عمل در آوردن روش فعال. 3- پاسخ دادن به علايق دانش آموزان از طريق انجام دادن انواع فعاليت ها. 4-رشد مهارت هاي حسي و حركتي.

انگيزه ی من در انتخاب اين موضوع:

1-محروم بودن از فضاي كارگاهي و تجهيزات مناسب. 2-ضعف فعاليت هاي عملی دانش آموزان در درس حرفه و فن.3-بي انگيزه بودن دانش آموزان نسبت به بحث گروهی. 4-ضعف مهارت هاي فيزيكي و رواني حركتي دانش آموزان.

اهداف:

من از انتخاب اين موضوع در درجه اول افزايش آگاهي خودم، ايجاد باور به سوي عمل در جريان تدريس، احساس مسئوليت در قبال دانش آموزانم و كمك به فراگيران نيازمند بوده است.

بیان مسأله و توصیف وضعیّت موجود:

اينجانب مريم جان‌فتح‌اله زاده دبير حرفه و فن با مدرك ليسانس و 25 سال سابقه کار در شهرستان مشغول مي باشم. در سال تحصيلي (70) به عنوان دبير حرفه و فن در پايه راهنمايي مشغول به تدريس بودم. مدرسه اي كه در آن بودم.

وقتي براي اولين بار وارد كلاسي كه به من دادند مي شدم در كلاس بسته بود و من فكر مي كردم كسي كلاس نيست چون سكوتي که در داخل كلاس بود برايم غير طبيعي بود كه دانش آموزان چقدر آرام هستند. در را باز كردم با صداي بر پا ي يكي از دانش آموزان همه از جا برخاستند و من نگاهي به آنان كردم و در لحظه اول چهره هاي مظلوم و مهربان را می ديدم كه در جاي خود محكم نشسته منتظر حرف زدن معلم بودند. البته بعد از احوال پرسي و معارفه به آنان گفتم كه سكوت خوب است اما به جاي خود. ولي در موقع تدريس و فعاليت اين سكوت ها بايد به شكل مطلوب شكسته شود. طبق عادتم كه در جلسه اول برنامه يكسال کاری را به دانش آموزان مي دهم و كارها و برنامه هايي كه قرار است انجام پذيرد را با آنان در ميان گذاشتم در ميان صحبت هايم سر و صدايي شنيدم گفتم چي شده فاطمه ابويي از جاي خود بلند شد گفت:  « اجازه واقعاً ما اين برنامه ها را اجرا مي كنيم، آخ جون، مگه مي شه در مدرسه آشپزي كرد و یا بازدید داشته باشیم و...

در جلسه بعدي كه رفتم كلاس قبل از شروع درس بخاطر اينكه بدانم ميزان آمادگي آنان چقدر است و با وجود اين كه واحد هاي حرفه وفن از پايه اول، دوم، سوم به هم مرتبط هستند و داراي عناوين يكساني هستند و فقط محتوا سنگين تر مي شد از محتوا سال هاي گذشته از دانش آموزان سوال كردم ديدم كسي رغبت به جواب دادن ندارد و شور و شوقي هم در فكر كردن و جواب دادن از خود نشان نمي دهند، و در گروه بندي كردن و انجام فعاليت راغب نبودند، و در فعاليت گروهي با هم تفاهم نداشتند و به خاطر مسائل غير مهم با هم دعوا و جر و بحث مي كردند. چند جلسه اي گذشت كه متوجه وضعيت نامطلوب کلاس شدم. با بررسي نمرات دانش آموزان و مقايسه با سال هاي قبل مشاهده كردم ميانگين نمرات كلاس پايين بوده است. و با صحبت هايي كه با دانش آموزان داشتم اظهار مي كردند كه علاقه اي به درس حرفه و فن ندارند و فقط جهت گرفتن نمره قبولي درس را مي خوانند و هيچ يك از كارهاي عملي را خودشان انجام نمي دهند بلكه يا مي خرند يا پدر و مادرشان درست مي كنند و عنوان مي كردند چون در طي 2 سال گذشته دبير مربوطه آنان مرد بود شور و شوق انجام دادن كارهاي عملي را در دانش آموزان دختر بوجود نياورد شايد هم بخاطر نبودن كارگاه بود و در كلاس بخاطر تردد و راه رفتن معلم مرد انجام دادن كار با دختران سخت بوده است، خستگي معلم بخاطر دو نوبت كار كردن را يكي از دلايل عنوان مي كردند. سكوت نابجاي دانش آموزان در هنگام تدريس و عدم شرکت در بحث گروهي، ناسازگار بودن گروه هاي متشكله و عدم آمادگي روحي و رواني در سر كلاس درس با مشاهده اين وضعيت اين سوال در ذهنم شكل گرفت كه چه عاملي باعث بي علاقه و بي انگيزه بودن دانش آموزانم شده و چگونه مي توانم علاقه و انگيزه دانش آموزانم را به درس حرفه و فن افزايش دهم ؟

 

تعريف عملياتي واژه هاي كليدي:

فعال سازي: منظور آن است كه براي فعال نمودن دانش آموزان در درس حرفه و فن بايد به عواملي نظير: فراهم نمودن فضاي مناسب و ابزار مورد نياز، شكوفا نمودن ذوق و استعداد و خلاقيت دانش آموزان، رشد توانمندي هاي شاگردان و ايجاد روحيه همكاري و تعاون در آنها توجه داشته باشيم.

علاقه: به حالت هيجاني شخصي كه انديشه او را همراهي مي كند علاقه گفته مي شود.

انگيزه: Motive عبارتست از حالتي است در فرد كه به او انرژي مي دهد و او را به سوي يك هدف خاص رهبري مي كند. (اصطلاحات آموزش و پرورش، ص31)

جمع آوري اطلاعات و تجزيه و تحليل آن:

در جمع آوري اطلاعات سعي كردم از روش هاي مختلف و افراد گوناگون و ابزار متنوع استفاده شود

1-مشاهده 2- مصاحبه 3- پرسشنامه 4- اسناد و مدارک (مکتوب و تصویری) 5- مطالعه کتاب و مقالات و پایان نامه ها 6- تجارب دیگران 7- یاداشت های روزانه.

 

چرا حرفه و فن ؟ اهداف این درس کدامند ؟      
هر انسان به طور طبیعی نیازهایی دارد که باید برآورده شود.خداوند تبارک و تعالی در هنگام خلقت اسباب و وسایل مورد نیاز مانند ، عقل، هوش، دست،چشم و ... را برای تأمین آن نیازها در اختیار انسان گذاشته و از طرف دیگر منابعی را هم به طور طبیعی در دسترس او قرار داده است. شاید از زمانی که انسان آتش را شناخت، فکر ایجاد تغییر در مواد طبیعی نیز در او بوجود آمد برای مثال به جای آنکه گوشت حیوانات را خام مصرف کند، آن را با آتش پخت و مورد استفاده قرار داد سپس هر یک از نیازهای خود مانند: خوراک، پوشاک، مسکن، را مورد بررسی قرار داده و با توجه به منابع محیطی،‌از قدرت تفکر و خلاقیت خود استفاده کرده و با فکر و اندیشه اش، ساخت و ارزیابی محصول ساخته شده مراحل زندگی از قبیل خروج از غار، اسکان در دشت‌ها و کنار رودخانه‌ها ساخت خانه‌های مختلف از چوب‌ها گل و... ساخت لباس از پوست حیوانات و اجزای گیاهان و نگهداری از حیوانات اهلی را تجربه کرد.

انسان برای طی این راه و ایجاد تغییر و تحول در زندگی و پیشرفت از مرحلة غارنشینی تا عصر حاضر، چگونه حرکت کرده است؟ انسان برای بر آوردن نیازهای خود یا حل مسأله ای که در پیش رو داشت،‌از یک الگوی کلی حرکت استفاده کرده است به شرح زیر:

استفاده از قوه تفکر خود و ارائة یک طرح ذهنی   پیاده کردن آن طرح     انتخاب مواد مورد نیاز      ایجاد تغییر در مواد        ساخت یا تولید          ارزیابی

انسان طی قرن گذشته تا به حال همة محصولات ( تکنولوژی ) فناورانه‌ای را که خود تولید کرده است مورد ارزیابی قرار داده و با استفاده از کشف‌های جدید، آنها را بازنگری و اصلاح کرده است.

توشیودوکو یکی از بنیادگذاران ژاپن امروز نقش سازنده انسان و آموزش و پرورش را در جریان توسعه چنین تلقی می‌کندکه« ما هیچ منبع طبیعی داریم  هیچ قدرت نظامی، ما فقط یک منبع در اختیار داریم ظرفیت ابداع مغزیمان.این منبع پایان ناپذیر راباید بسط داد، تربیت کرد. تمرین داد، مجهز ساخت این قدرت دفاعی خواه ناخواه در آینده نزدیک گرانبهاترین و خلاقترین ثروت مشترک همه بشریت خواهد بود.»

بی تردید، کشور کهنسال ما در زمینه فنون و حرفه‌های مختلف دارای سابقه دیرینه است و در طول تاریخ حیات فرهنگی و اجتماعی جامعه ما، روش ها و فنون گوناگون به اشکال مختلف سینه به سینه و یا به گونه‌ای مکتوب و نیز از طریق روابط استاد و شاگری از نسلی به نسل بعد انتقال یافته است اما به هر حال صرف نظر از اهمیت تاریخی و راه و رسم گذشته آموزش و ترریج علوم و فنون باید اذعان داشت که شیوه‌های جدید آموزش و فنون و حرفه مقولة نسبتاً جدیدی است که در کشور سابقه چندانی ندارد و باید از طرف تمامی برنامه‌ریزان و مسؤوالان مورد توجه قرار گیرد.

(آموزش حرفه و فن دورة راهنمایی چشم اندازی به آینده)

تربیت شهروندانی کارآمد و توانا در حل مسائل فردی و جمعی از اهداف برنامه‌ریزی درس آموزش حرفه وفن است این برنامه ضمن تأکید بر رفع نیازهای کنونی دانش آموزان چشم به افق‌های دور دارد. حاصل اجرای این برنامه نه تنها در زمان حال بلکه طی سالهای آینده که دانش آموزان وارد بازار کار و فعالیت می‌شوند نمود و تجلی می‌یابد.

برنامه درسی آموزش حرفه وفن به شکلی طراحی شده است که واجد شرایط زیر باشد:

                1.        فعالیت محور بوده و بیشتر فعالیتهای آن جنبه کارگاهی داشته باشد

                2.        موجب پرورش مهارتهای حسی – حرکتی دانش آموزان شود.

                3.        زمینه های خلاقیت و فناوری را در دانش آموزان فراهم سازد.

                4.        مهارتهای اولیه را جهت رفع نیازهای مختلف فردی و اجتماعی دانش آموزان در آنها بوجود می‌آورد.

       5.    دانش آموزان را با رشته‌های مختلف تحصیلی و شغلی آشنا سازد بطوریکه بتوانند رشتة مورد علاقة خود را انتخاب کنند و آیندة شغل خود را ترسیم نمایند.

                6.        موجبات نگرش مثبت را در دانش آموزان نسبت به کار و تلاش فراهم سازد.

                7.        بر اساس روشای نوین آموزش طراحی و تدوین شده است.

                8.        همگام با علوم و فنون جدید است.

                9.        دانش آموز محور بوده و از روشهای جدید و فعال تدریس پیروی می‌کند .

از دویست سال قبل که انقلاب صنعتی بوقوع پیوست و اختراعات بی شماری در زمینه‌های مختلف صورت گرفت، تولید فن آوری بطور مداوم توسعه یافت و شرایط برای بهره‌گیری از دستاوردهای آن بیشتر از گذشته میسر شد. استفاده از ابزار و ماشین موجب گشت که کار انسان پر ثمرتر از گذشته شود. از سوی دیگر به دلیل تولید انبوه کالاها، تنوع در محصولات و توسعة سیستم حمل و نقل موجب گسترش داد و ستد و بازرگانی شد.

تحقیقات علمی و توسعة اختراعات در زمینه‌های مختلف ، موجب پیدایش علوم و محصولات جدید شد که در گذشته وجود نداشت. با توسعه شهرها، توسعه سیستم حمل و نقل،پیشرفت در صنعت، علمی شدن کشاورزی، بهره‌برداری بیشتر از منابع و ... موجب گشت هزاران شغل جدید بوجود آید. نیاز به افراد متخصص و ماهر شرایط را برای گسترش مدارس فنی و حرفه‌ای در دوره متوسطه فراهم کرد. در دوره های عالی در زمینه صنعت نیز رشته های مختلفی از جمله،برق،معدن،ذوب فلزات، ... دایر گشت در زمینه خدمات رشته‌هایی مانند حسابداری، بهداشت،مدیریت خانواده و ... در زمینة کشاورزی رشته‌هایی مانند: زراعت و باغداری، پرورش دام و طیور و ...بوجود آمد.

در دورة راهنمایی درسی به نام مقدمات آموزش  حرفه و فن وارد برنامه های درسی شد که اهداف زیر را تعقیب کرد.

       1.    ایجاد هماهنگی بین اعضای مختلف بدن از جمله دست و مغز که این هماهنگی در نتیجه پرداختن به آموزش‌های نظری صرف در دانش آموزان نا دیده گرفته و ضعیف شده بود.

                2.        عادت دادن دانش آموزان به انجام کار و ایجاد توانایی در رفع نیازهای روزمره.

                3.        ایجاد اعتماد به نفس در دانش آموزان.

                4.        پرورش خلاقیت.

                5.        کشف برخی از استعداد‌های نهفته در دانش آموزان.

(سیر تکاملی تغییر کتب حرفه و فن)

از سال 1368 طی جلسات متعددی که با حضور جمعی از متخصصین و کارشناسان و صاحب نظران آموزش و پروش تشکیل گردید که به بازنگری اهداف و بررسی نحوه اجرای درس از ابتدایی برنامه‌ریزی آن پرداخت و گروهی را مأمور بررسی و تحقیق دربارة وضعیت اجرایی موجود درس در کشور کرد که طی مدت حدود یکسال با 6 نوع پرسشنامه که مخاطبین آنها، مراکز تربیت معلم، مدرسان تربیت معلم، دانشجویان رشته حرفه و فن، دبیران حرفه وفن، مسئولین اجرایی در جهت تجهیزات و کارگاه دانش آموزان بودند، وضعیت درس مورد مطالعه و تحقیق قرار گرفت و نتایج آن نیز در برنامه جدید مورد بهره برداری قرار گرفت و طرح جدیدی برای جرای درس و تدوین اهداف پیشنهاد شد.

مطالعه در زمینه آموزشهای مشابه به این درس در تعدادی از کشورهای جهان:

از سوی دفتر برنامه‌ریزی و تألیف توصیه شد که مطالعاتی در زمینه آموزش‌های مقدماتی شناخت حرفه وفن و یا دروس مشابه در تعدادی از کشورهای جهان در دورة آموزشهای عمومی ( ابتدایی و سیکل اول دبیرستان ) صورت گیرد. هدف از انجام این مطالعات عموماً کشف اصول و رویکردها در طراحی، اجرا و ارزشیابی این درس بدیهی است که انجام این پژوهش هرگز با هدف الگو برداری و تقلید کورکورانه از دیگر کشورها نبوده است. زیرا شرایط هر کشوربا دیگری متفاوت است،‌اما مطالعات بین المللی می‌تواند برنامه‌ریزان این درس را در اتخاذ تصمیمات بهتر، یاری کند.

حاصل این مطالعات نشان داد که:

       1.    کشورهای مورد مطالعه ( آلمان، انگلیس، استرالیا،‌ژاپن،نیوزیلند، هند مالزی، روسیه ) در برنامه‌های درسی خود به ارائة درسی که دانش آموزان را به کار و فعالیت تشویق می‌کند توجه دارند. این درس در کشورهای مختلف نام‌های متفاوتی دارند نظیر: آموزش تکنولوژی ( انگلیس، استرالیا،‌نیوزیلند )کارعملی(هند)مهارتهای زندگی(مالزی)و آموزش کار(روسیه)خانه‌داری و مهارتهای صنعتی (ژاپن )

       2.    کشورهای توسعه یافته عمدتاً به آموزش تکنولوژی توجه دارند. بعد از سال 1990 این درس به سرعت در کشورهای اروپایی، آمریکایی و اقیانوسیه رواج یافت و مورد توجه برنامه ریزان درسی قرار گرفت.

       3.    در کشورهای در حال توسعه تلفیقی از آموزش تکنولوژی و مهارتهای زندگی و تعمیر و نگهداری ،خانه داری مدیریت منزل، اقتصاد خانواده، محیط زیست، کشاورزی، بهداشت، کودکیاری، آشپزی مورد توجه است. ناگفته نماند که آموزش تکنولوژی یک رویکرد صنعتی محض ندارد،بلکه انواع فعالیتهایی که تحت عنوان آموزش تکنولوژی صورت می گیرد به جنبه‌های مختلف از جمله مهارت زندگی نیز توجه دارد.

       4.    ماهیت این درس در اکثر قریب به اتفاق کشورها عملی است استثنائاًدر کشور مالزی برنامه درسی تلفیقی از تئوری و عملی است.

       5.    مدارس کشورهای پیشرفته مجهز به کارگاههای مختلف هستند مانند کارگاه فلز کاری، کارگاه آشپزی و یا کاردستی‌.البته برخی از کشورها از کارگاههای چند منظوره استفاده می‌کنند.

                6.        معلمان با توجه به امکانات محلی و منطقه ای می‌توانند از بین چندین فعالیت پیشنهادی تعدادی را انتخاب کنند.

                7.        در گزینش محتوی به فرهنگ و آداب و رسوم مردم توجه می‌شود.

                8.        کیفیت برنامه در کشورهای مختلف متأثر از شرایط اقتصادی و پیشرفت هر کشور است.

                9.        کار با کامپیوتر در کشورهای پیشرفته از دوره ابتدایی مورد توجه قرار گرفته است.

             10.      برنامه‌ریزان به قابلیت اجرایی برنامه از سوی معلمان و دانش آموزان توجه داشته‌اند.

ملاحظات مورد توجه برنامه‌ریزان درسی در طراحی جدید درس:

                1.        توجه به تجربیات جهانی و نیازهای قرن آینده.

                2.        توجه به رشد روز افزون علوم.

                3.        نیازها و علایق فراگیران.

                4.        نیازهای اجتماعی.

                5.        تحقیق و اکتشاف.

                6.        توجه به تفاوت‌های منطقه‌ای و ناحیه‌ای از طریق ارائة فعالیتهای اختیاری.

       7.    فعال کردن دانش آموزان در فرآیند یادگیری از طریق تحقیق، مشارکت گروه‌ها، بازدید، مشاهده کار با ابزار و ساخت اشیاء کوچک.

                8.        تأکید بیشتر بر کار عملی و قابل اجرا

9.    توجه به ارتباط طولی بین برنامه‌ درسی دورة راهنمایی و دوره متوسطه

 

 

 

اهداف کنونی کتاب حرفه وفن:

کتب کنونی با استفاده از نظرات صاحب نظران، کارشناسان و دبیران حرفه و فن سراسر کشور، و نیز با مطالعه تجربیات تعدادی از کشورهای جهان در جهت تحقق اهداف زیر تألیف شده است.

                1.        ایجاد هماهنگی میان مغز با دست، چشم و سایر اعضای بدن از طریق انجام کارهای عملی

                2.        دست ورزی و کار با مواد مختلف و قابل دسترس در محیط زندگی

                3.        تقویت روحیه انجام کار گروهی دانش آموزان

                4.        ایجاد زمینه برای شکوفایی استعدادهای علمی، عملی و پرورش خلاقیت در دانش آموزان

                5.        آشنایی با فرآیند طراحی، ساخت و تولید و ارزیابی و بکارگیری آن در طراحی و ساخت کارهای ساده

        6.        ایجاد تفکر سیستمی و درک فنی

        7.        ایجاد اندیشه و تدبر دانش آموزان جهت ارائة راه حل برای مشکلات احتمالی

         8.        وارد کردن دانش آموزن به عرصه عمل جت کسب تجربه

       9.        مهارت در انجام پژوهشهای ساده

      10.      رشد توانمندیهای حسی - حرکتی

      11.      مهارت در طراحی و تولید بعضی از وسایل مورد نیاز

      12.      تحقیق و تفکر و جستجو در محیط پیرامون و گسترش دامنه اطلاعات توسط فراگیران

     13.      مهارت در بکارگیری بعضی از ابزارهای کارگاهی

    ۱۴.      شناخت رشته‌های مختلف تحصیلی و شغلی و شرایط ورود به آنها

    15.      مهارت در رفع بسیاری از نیازهای زندگی مانند پوشاک، غذا، بهداشت

برای تحظق اهداف کتاب حرفه وفن چه باید کرد؟

   1.        دانش آموزان به فعالیتهای گروهی تشویق شوند.

    2.     هر واحد درسی با توجه به محتوای آن در فضای مناسب تدریس شود.

   ۳.    در فضای مناسب و تا حد امکان– خارج از کلاس ( حیاط ، کارگاه و ... ) به امر آموزش پرداخته شود.

   4.    فعالیتهای کتاب به صورت عملی اجرا شود.

   5.     دانش آموزان به تفکر و تدبر وادار شوند.

   6.  طرح‌ها و فعالیتهای تحقیقی هر واحد به صورت گروهی انجام شود.

   7.  طرح سئوالات در سطوح بالای یادگیری

    8. خودداری از پرسش و پاسخ کلیشه‌ای

  9.  تشویق دانش آموزان خلاق و مبتکر

 10.برپایی نمایشگاه از کارهای تحقیقی و فعالیتهای عملی دانش آموزان به مناسبتهای مختلف

  11.انتخاب یک فعالیت عملی  ویک کار تحقیقی توسط هر دانش آموز یا گروه کاری با توجه به انتخابی بودن فعالیتهای عملی و کارهای تحقیقی کتب حرفه و فن ( اول و دوم و سوم )

 12. انجام مصاحبه توسط هر دانش آموز یا گروه کاری دربارة یکی از موضوعات

 درسی در طول سال و ارائة گزارش به کلاس

13.  دعوت از صاحبان مشاغل به کلاس درس در صورت عدم امکان انجام مصاحبه

اهداف کلی درس حرفه وفن در دوره راهنمایی:

الف )حیطه شناختی:

  ۱.  آشنایی نسبی با فن آوری و نحوه استفاده از محصولات فن آوری در جامعه

  2.  آگاهی نسبی از انواع مشاغل موجود در محیط زندگی و جامعه

  3. آشنایی نسبی با روندها و فرآیندها طراحی، ساخت و تولید

 4. آشنایی نسبی با بهداشت ، تغذیه و مسائل ایمنی

 ۵  آشنایی نسبی با شاخه‌ها و رشته‌های تحصیلی در دوره متوسطه

  6. آشنایی نسبی با داد و ستد برخی از فعالیتهای بازرگانی

ب)- حیطه مهارتی

 1 درک فن آوری و نحوه استفاده از محصولات فن آوری در جامعه

 2. توانایی در انجام برخی از تعمیرات ساده و روش نگهداری وسایل شخصی،وسایل منزل

3.  دست ورزی با انواع ابزارهای ساده دستی یا دستی برقی

 4. مهارت در انجام پژوهش های ساده و استفاده از روش حل مسئله

 ۵.کسب شایستگی‌های فردی و اجتماعی مفید مانند برقراری ارتباط مثبت و

 سازنده با دیگران وانجام کار گروهی که شرط لازم برای فعالیتهای فردی، در زندگی آتی است.

 ۶. کسب مهارت نسبی در انجام فعالیت‌های مناسب شغلی

ج) –حیطه نگرشی

 1.  ایجاد زمینه برای شکوفائی ذوق، خلاقیت و پرورش استعداد عملی و علمی دانش آموزان

2. تقویت روحیه علاقه مندی به کار از طریق انجام کارهای ساده فردی و گروهی در مدرسه و منزل.

3.ایجاد و تقویت صفات مفید شغلی نظیر نظم، دقت، وقت شناسی،

رعایت مسائل ایمنی، همکاری ، پشتکار و امانت داری

4.تقویت حس مسئولیت پذیری فرد در برابر خود،خانواده و جامعه

5. تقویت حس احترام به کار و کارگر

6. ایجاد نگرش مثبت به آموزش‌های مهارتی و حرفه‌ی در دوره‌های تحصیلی بعدی

7.تقویت روحیه خود مدیریتی و اتکای به نفس

 

مشكلات مربوط به درس حرفه و فن در اين مقاله به 10 مورد تفكيك شده و در نهايت راه حل‌هايي پيشنهاد شده است .

1- عدم علاقه دانش آموزان به بعضي از واحدهاي درسي

كتاب حرفه و فن تشكيل شده است از 8 واحد درسي كه در هر واحد به رشته اي پرداخته مي‌شود. دانش آموزان به تمام واحدها علاقه يكساني نشان نمي‌دهند، البته اين امر بديهي است و نشان دهنده علاقه ها و استعدادها و تفاوتهاي فردي دانش آموزان است.

يادگيري كليه واحدهاي درسي براي دانش‌آموزان اجباري است ، اما دانش‌آموز به برخي از واحدهاي درسي علاقه اي نشان نداده و در آن واحد عملكرد بسيار ضعيفي دارد كه گاهي تلاش معلم با بكارگيري روشهاي مختلف تدريس كارگر نمي افتد و دانش آموز در آن واحد همچنان با مشكلاتي روبرو است .

بطور مثال واحد برق يك واحد پركار با مطالب گسترده است ، با توجه به ديدگاهي كه در گذشته در مورد تفكيك كارها به دخترانه و پسرانه وجود داشت، دانش‌آموزان دختر به اين واحد علاقه كمتري نشان مي دهند و به گونه اي به قول خود مي‌خواهند هرچه زودتر از دست اين واحد خلاص شوند. در گروهها عده اي كنار كشيده و يا به اجبار معلم تن به كار مي دهند و بستن قطعات و مدار توسط افراد خاصي در گروه با علاقه انجام مي‌گيرد. البته شايد با صرف وقت بيشتري بتوان علاقه را در دانش آموز به وجود آورد ولي كثرت مطالب و وقت كم اين اجازه را به معلم نمي دهد.

 

2- مشكلات مربوط به تحقيق ها و مصاحبه ها

همه مي‌دانيم كه تحقيق و پژوهش و مصاحبه در يادگيري عميق و مشاركت در يادگيري دانش‌آموزان تأثير خيلي زيادي دارد و اگر به شكل صحيح هدايت شود دانش‌آموز را در امر يادگيري پرتلاش و فعال و علاقه مند مي‌سازد . در كتب حرفه و فن محتواي كتاب با وجود انجام درست تحقيق ها و مصاحبه ها تكميل مي شود. اين فعاليت ها بايد توسط دانش آموز به صورت فردي يا در گروهها انجام گيرد. اما انجام اين فعاليت ها چگونه است ؟ آيا همه دانش آموزان توانايي انجام صحيح اين فعاليت ها را دارند ؟ آيا منابع مورد نياز براي انجام اين فعاليت ها در تمام شهرها و روستاها در اختيار دانش آموزان قرار دارد؟

منابعي مثل كتابخانه ، مدارس فني وحرفه اي و كاردانش و يا افراد شاغل در رشته هاي مختلف مرتبط با واحدها در روستا ها و شهرهاي كوچك يا اصلاً وجود ندارد يا اندك است. بطوريكه تعداد محدودي از دانش آموزان يك مصاحبه انجام مي دهند و بقيه دانش آموزان از روي آن كپي‌برداري مي كنند و در جواب اعتراض معلم پاسخ مي دهند كه كسي را براي انجام مصاحبه نيافته اند. البته در مراكز شهرها و روستاها شايد اين امكانات وجود داشته باشد، و شايد دانش آموزان پسر بتوانند تا مراكز رفته و به منابع دسترسي پيدا كنند ولي براي دانش آموزان دختر امري مشكل و  يا محال است .

 

 

 

3- نبود كارگاه و فضاي فيزيكي مناسب براي انجام كارهاي عملي

در درس حرفه و فن اولين نكته اي كه اهميت دارد وادار كردن دانش آموز و علاقه مند كردن وي به انجام كارهاي عملي و دست ورزي و يافتن مهارت براي كار با ابزارهاي مختلف است، ولي در اكثر مدارس به دليل وجود مشكلات بسيار  زياد به اين نكته مهم توجه كمتري مي‌شود.

يكي از اين مشكلات نبود فضاي كارگاهي مناسب براي كارهاي عملي است البته بعضي از كارهاي عملي را مي‌توان دركلاس درس انجام داد ، ولي در كلاسهاي كوچك امكان انجام كارها بصورت گروهي سخت و گاهي محال است . بعضي از فعاليت ها به ميز كارگاهي نياز دارد . از نظر ايمني، كلاس درس مكان امني براي انجام فعاليت هاي واحد برق ، فلز و چوب نيست و فعاليت هاي اين واحدها بهتراست در كارگاه انجام گيرد.

در كارگاه  دانش آموزان راحتر كارهاي عملي را انجام مي دهند و معلم نيز بهتر مي تواند آموخته هاي خود را به آنها منتقل كند و دسترسي معلم به وسايل و امكانات كارگاهي و قرار دادن آنها در اختيار دانش آموز وقت كمتري مي گيرد.

4- كمبود امكانات كارگاهي مناسب

يكي ديگر از مشكلاتي كه دبير حرفه و فن با آن روبروست وانجام كارهاي عملي را مختل مي كند، كمبود امكانات كارگاهي است. در مدارس مناطق محروم امكانات كارگاهي يا وجود ندارند يا آنقدر كم است كه جوابگوي جمعيت كلاس ها نيست . البته اخيراً اهميت بيشتري به اين موضوع داده شده است و از طريق گروه هاي آموزشي مناطق امكاناتي در اختيار مدارس قرار مي گيرد اما بسيار كم است كه دبير اجباراً خود فعاليت و آزمايش را انجام مي‌دهد و دانش آموزان فقط تماشاگر هستند، اگر دانش آموزان بخواهند با آن امكانات كم فعاليت ها را انجام دهند بايد وسايل به نوبت در اختيار آنها قرار گيرد كه در اينصورت دبير با كمبود وقت مواجه مي شود.

5- ديدگاه و همكاري مدير با دبير حرفه و فن

مديران مدارس با توجه به مشكلات فراواني كه در مدارس وجود دارد به بودجه‌ي مدرسه نياز فراوان دارند به دليل وجود مشكلاتي چون سرماي هوا ، بيشتر سرانه صرف خريد نفت ، تعمير و پوشش سقف و تعمير و خريد چراغ و بخاري مي گردد، به همين دليل مديران با اكراه تقبل مي‌كنند تا وسيله‌اي خريداري كنند و معلم را به سمت اداره و كيت هايي كه گروههاي آموزشي ارائه  مي كنند سوق مي دهند و در صورتيكه آن كيت ها هم كافي نيست كه براي داشتن اين كيت ها بايد صبر ايوب داشت.

بعضي مديران معمولاً به نمرات كتبي و قسمت تئوري كتاب اهميت داده و بخش عملي كمتر مورد توجه قرار مي گيرد، آنها انتظار دارند كه 12 نمره كار عملي با توجه به نمره كتبي داده شود كه اين امكان پذير نيست.

البته در موارد فوق مدير مقصر نيست زيرا كمبود بودجه امكان همكاري خوب مدير با دبير را از بين برده است. توجه بيش از حد مسئولان به نمرات نهايي و كارنامه و نمودار و جدول و ... اين تصور را در مديران به وجود آورد كه هرچه نمره كتبي بالاتر باشد مدرسه‌ي او از نظر عملي بالاتر است و كار عملي و مهارت دانش آموز هيچگاه ارزيابي نمي شود .

 

 

6- واگذاري درس حرفه و فن به دبيران غير تخصصي

معمولاً اين مشكل در مناطقي با جمعيت كم و كلاس كم در روستاها ايجاد مي شود. ساعات موظف دبيران كامل نمي شود و بعضي دروس به ظاهر ساده مثل حرفه و فن مشكل گشايي مي شوند براي حل اين مشكل و براي تكميل ساعات به دبيران ديگر واگذار مي شوند .

اما اخيراً با توجه مسئولان ادارات در اين خصوص ، تدابيري انديشيده شده و تا حدي اين مشكل رفع گرديده است. دبير حرفه‌وفن مانند دبيران دروس ديگر بايد كليه مهارت هاي لازم براي تدريس و انجام فعاليت هاي درس خود را داشته باشند . معلمان غير تخصصي معمولاً قسمت تئوري كتاب را تدريس كرده و به قسمت عملي بي توجه هستند . در نتيجه دانش‌آموزان مهارت هاي لازم را بدست نمي آورند و سالهاي بعد مشكلات آنها بيشتر مي‌شود چون واحدهاي درسي سه سال با هم در ارتباط هستند و ناآشنايي و نداشتن مهارت در كار با ابزارهاي يكسال روي كارايي دانش آموزان و درك مطلب او در سالهاي بعد تأثير مي گذارد.

 7- كمبود وقت

با توجه به عملكرد ضعيف دانش آموزان در كارهاي عملي به دلايلي كه ذكر شد و همچنين وضعيت اقليمي منطقه و تعطيلي هاي بسيار در هنگام بارش برف و سرماي هوا زماني كه براي دبير باقي مي ماند بسيار كم است و انجام كارهاي عملي بخصوص واحدهاي ابتدايي كه مربوط به نيمه اول سال تحصيلي است با مشكلات زيادي همراه مي‌شود ، كه فشار كاري زيادي به دبير و دانش‌آموز وارد مي شود.

همچنين معلم براي بردن و آوردن وسايل به كلاس ، نظم دادن به وسايل و كارهايي از اين قبيل نيز بايد دقت صرف كند كه از ساعت كلاسي گرفته مي شود.

8- گروه بندي و انجام فعاليت هاي گروهي

دانش آموزان در هر كلاس با توجه به بنيه‌ي علمي و دست ورزي و كار عملي به گروه‌هايي تقسيم مي شوند ، اما معمولاً در هر گروه تعداد خاصي كارهاي عملي را انجام داده و بقيه تنها تماشاگر هستند. سرگروه يا فرد ماهرتر در گروه خود انجام كار را تقبل مي‌كند از ترس اينكه مبادا بقيه كار را خراب كرده و نمره ي او كه در ارتباط با نمرات آنها دست پايين است بيايد.

همچنين كساني كه در گروه مهارت هاي كمي دارند كارها را به كندي انجام مي دهند و كار عقب مي ماند و فرصتي براي انجام فعاليت هاي ديگر باقي نمي ماند و اجباراً فرصت كار و يادگيري مهارت از آنها گرفته مي شود.

9- گردش و بازديدهاي علمي

براي ايجاد انگيزه و همچنين يادگيري بهتر و كاربردي‌تر درس توسط دانش آموزان مي‌توان از گردش علمي و بازديد علمي استفاده كرد. چون آنها را از نزديك با مسائل و كارهاي عملي مربوط به درس آشنا مي كند و آنها عملاً در كارگاه يا كارخانه بعضي روشهاي توليد ، كار با ابزار و ... را مي بينند و تصوير ذهني از مسائل در مغز آنها شكل مي گيرد كه يادگيري را پايدار مي كند.

بارش برف و باران، لغزندگي جاده ها، نبود سرويس اياب و ذهاب مناسب، سخت گيري والدين از مشكلات پيش رو براي انجام بازديد هاي علمي است. و در صورت فراهم شدن همه‌ي شرايط دبير مسئوليت چنين كاري را به عهده نمي گيرد و ترجيح مي دهد از آن صرف نظر كند.

 

10 – عدم عمكاري والدين

والدين ناظران بر نحوه مطالعه و انجام تكاليف ( كتبي و عملي ) فرزندان خود هستند ولي اين ناظران عملاً به عاملان تكاليف مبّدل شده اند و به جاي اينكه در انجام تكاليف دانش آموز نظارت و گاهي همكاري داشته باشند يا خود تكاليف را انجام مي دهند يا از ديگران كمك مي‌گيرند تا  تكليف دانش آموز خود را انجام دهند. دانش آموز در بعضي مواقع فقط ناظر است و در مواقع ديگر اصلاً نمي داند كه كار چگونه انجام شده يعني حتي ناظر هم نبوده است .

بعضي والدين هم از سمت ديگر بام مي افتند و براي اينكه به آنها گفته شده نبايد كارهاي دستي دانش آموز را انجام دهيد با فرزند خود هم فكري نمي كنند و دانش آموز در خانه از داشتن يك راهنما محروم است .

11- راه حل هاي پيشنهادي

در ضمن تدريس درس حرفه و فن و بدست آوردن تجربه عملي و مشاهده عيني ، در رابطه با مشكلات فوق راه حل هاي ذيل پيشنهاد مي گردد ، اميد است موثر واقع گردد.

الف – جلب علاقه دانش آموزان به همه ي واحدهاي كتاب

براي ايجاد انگيزه در دانش آموزان در فعاليت هاي عملي راه حل هاي زير پيشنهاد مي‌گردد:

1- اختصاص دادن قسمتي از كلاس يا كارگاه باعنوان «نمايشگاه كوچك كارهاي دستي» يا هر عنوان ديگر

2- برگزاري نمايشگاه در پايان هر ترم از كارهاي دستي دانش آموزان و دعوت از مسئولان و والدين براي بازديد و انتخاب بهترين ها و اهداء جوايز

3- انتخاب بهترين كار در كلاس و تشويق فرد يا گروه برتر

4- انتخاب بهترين گزارش كار

ب – راههايي براي انجام بهتر تحقيق ها و مصاحبه ها

1- كليه تحقيق‌ها به صورت گروهي انجام شود، نتيجه تحقيق گروهي از نتيجه فردي كاملتر و مستندتر خواهد شد .

2- جزوه ، مجله يا كتاب هايي توسط دبير در اختيار دانش آموز قرار گيرد ، كه البته بعد مسافت براي اين راه مشكلاتي ايجاد مي كند.

3- اشتراك مدرسه با بعضي مجلات و روزنامه ها كه با محتواي كتاب حرفه و فن هم خواني و اشتراك موضوع دارند .

4- بازديد از مدارس فني و حرفه اي و هنرستانها

5- از شاغلان در رشته هاي مربوطه به واحدهاي درسي دعوت شود تا دانش آموزان سوالات خود را از آنها بپرسند.

6- انتخاب بهترين پوشه كار و تشويق دانش آموز

 

 

 

پ- راههاي ايجاد فضاي كارگاهي براي كارهاي عملي

1- در صورت امكان و وجود كلاس خالي يك كلاس به كارگاه دروسي كه كار عملي دارند مثل علوم و حرفه وفن اختصاص داده شود.

2- در صورت نبود كلاس خالي براي كارگاه مي توان يك كلاس را به عنوان كارگاه قرار داد و هر كلاس در ساعات علوم و حرفه و فن در كارگاه كلاس تشكيل دهند . البته اين امر به همكاري مدير و برنامه ريزي صحيح بستگي دارد تا مشكل تطابق علوم و حرفه‌وفن در كلاس بوجود نيايد.

ت – راههايي براي تهيه امكانات كارگاهي

1- دريافت كيت از گروههاي آموزش منطقه

2- همكاري مدير و اختصاص بودجه به خريد وسايل كارگاهي

3- خريد وسايل مصرفي توسط خود دانش آموز

4- خريد وسايل مصرفي توسط معلم و دريافت هزينه ي آن از دانش آموزان  (اينكار باعث مي شود قطعات و وسايل ارزانتر در اختيار دانش آموز قرار بگيرد.)

5- مواظبت از وسايل و آموزش نحوه صحيح استفاده از آنها به دانش آموزان و مراقبت از وسايل در حين انجام كارهاي عملي

6- انجام فعاليت ها بصورت گروهي ( وسايل كمتري نياز دارد و هزينه كمتري براي دانش آموز دارد)

7- اختصاص امتياز به نظم و نگهداري وسايل و معيوب نكردن آنها در هنگام كار

8- جريمه ي گروه خراب كننده ي وسايل كارگاهي

 

ث – جبران كمبود وقت

1- ساعاتي به سه ساعت در هفته درس حرفه و فن اضافه شود كه توسط مسئولان كشوري انجام    مي گيرد و امكان پذير نيست.

2- اضافه كردن اساعت در هفته به عنوان زمان تجهيز كارگاه تا معلم راحتتر كارگاه يا كمك وسايل مربوط را مرتب كند.

3- اختصاص ساعاتي مثل جبراني به درس حرفه و فن ( اين ساعات اكثراً به دروس پايه اختصاص داده مي شود.)

4- كمك گرفتن از دانش آموزان در ساعات بيكاري براي منظم كردن كارگاه

ج- راه هايي براي همكاري اعضاء در گروه

1- گروه بندي دانش آموزان بر اساس فاكتورهايي چون روحيه ، اخلاق و بنيه‌ي علمي مشترك . داشتن روحيه و اخلاق و بنيه‌ي علمي متفاوت باعث ايجاد اختلاف در گروه مي‌شود. معمولاً گروه‌بندي بر اساس سه پايه قوي ، متوسط ، ضعيف صورت مي گيرد. همين امر باعث ايجاد اختلاف‌هايي در گروهها مي شود در صورتيكه گروه بندي با وجود تشابه زياد كارايي بهتر و نتيجه بهتري دارد، چون هر گروه در نهايت ملزم به انجام فعاليت است، بنابراين دانش آموزان كم كار كه در يك گروه قرار مي گيرند مجبورند براي اينكه نتيجه اي مانند گروه هاي ديگر بدست آورند، همه اعضاء ، تمام تلاش خود را بكار گيرند. دانش آموزان پركار هم در گروه خود به يك اندازه كار مي كنند چون علاقه مند هستند و اجازه نمي دهند كه فقط يك نفر در گروه كار كند .

با اين روش، كار به دوش يك نفر نمي افتد و همه كلاس فعاليت مي كنند، البته اين روش در آخر سال اول يا سالهاي دوم و سوم اتفاق مي افتد چون به آشنايي و شناخت دبير از دانش‌آموزان نياز دارد كه اين شناخت در طولاني مدت صورت مي گيرد.

2- ملزم ساختن گروه ها به انجام كار بصورت گروهي و اختصاص دادن يك چك ليست به هر گروه و يادداشت برداري از نحوه ي فعاليت هر فرد در گروه در هنگام كار

چ- راههاي عوض كردن ديدگاه و جلب همكاري مدير

1- برگزاري نمايشگاه از كارهاي دستي دانش آموزان

2- گفتگوي دوستانه با مدير و بازگويي مشكلات و موانع تدريس در زمان نبود امكانات كارگاهي مناسب و يادگيري عميق و كاربردي درصورت وجود امكانات كارگاهي

3- دعوت از مدير براي بازديد از كلاس در هنگام انجام يك فعاليت عملي

4- طرح مشكلات در گروه آموزشي مدرسه

ح: راه هاي جلب همكاري والدين

1- دعوت از والدين براي بازديد از نمايشگاه كارهاي دستي و عملي

2- گتفگوي دبير با والدين در بعضي جلسات مثلاً جلسات اولياء و مربيان

3- دعوت از والدين، گفتگو و توجيه آنها

4- نوشتن نامه براي والدين و توضيح دادن وضعيت درسي و عملي دانش‌آموز براي آگاهي آنها

5- درخواست كمك از والدين براي آموزش بعضي مهارت ها به دانش آموز

 

اقدام راه حل هاي پيشنهادي:

از اين راه حل هايي كه بيان شد بعضي از اين راه حل ها را كه متناسب با شرايط دانش آموزانم و محيط مدرسه بود به مرحله اجرا در آوردم.

اقدام اول: ( برقراري ارتباط عاطفي نزديك و پيوند دوستانه با دانش آموزنم)

در برخورد با دانش آموزانم سعي مي كردم از رفتارهايي که دانش آموز را بر اين احساس وا دارد كه كلاس مال دانش آموزان است و همه با هم دوست هستيم  معلم فقط به عنوان راهنما مي باشد و آنان مي توانند به راحتي مسائل و مشكلاتشان را با معلم در ميان گزارند، و نيازهاي خود را بيان نمايند. بخصوص در برخورد با دانش آموزان ضعيف، سعي كردم مسئوليت هايي را به آنان واگذار كنم تا اعتماد به نفس بيشتري پيدا كنند و به استعداد و توانايي هاي خودشان بیشتر باور داشته باشند.

اقدام دوم: ( گروه بندي كردن دانش آموزان )

اميل دور كنیم فرانسوي بر اين باور است كه گروه يا جامعه از حاصل جمع تعداد نفرات بوجود نمي آيد بلكه پيوند دورني حاكم بر جمع مهم ترين شاخص گروه بندي است.

اقدام سوم: (تغيير فضا و مدل كلاس)

 انتخاب فضا و مدل كلاس يعني پيش بيني و تدارك فضاي آموزش (كلاس–آزمايشگاه) و مدل كلاس سنتي (گروه كوچك) يكي ديگر از اهداف معلم است، بديهي است كه اين فعاليت نيز با اهداف آموزش ارتباط بسيار نزديكي دارد. چون كارگاه و آزمايشگاهي نداشت و يكي از اساس كار ما در تدريس به شيوه نوين گروه بندي كردن دانش آموزان است و تغییر در مدل کلاس است.

اقدام چهارم: ( استفاده از روش فعال و نوين تدريس)

سعي كردم درهر جلسه طرح درس داشته باشيم تا بر اساس اين طرح درس از حداقل زمان، حداكثر استفاده را ببرم، با نوشتن عناوين مهم درس بر روي تخته سياه، ابتدا بعد از گروهي نشستن از تك تك گروهها مي خواستم در مورد سوالات بحث جديد با هم گفتگو نمايند و نظر شان را بروري ورق بنويسيد و بعد از قرائت توسط يكي از اعضا گروه نتيجه نهايي را خودم به آنان مي گفتم. بعد  فعاليت انجام شده مورد نظر را بايد در پوشه كار مي گذاشتند.

اقدام پنجم: ( تغيير در وضعيت وسايل و ابزار مربوط به درس حرفه و فن)

اقدام ششم: ( استفاده از بازديد ها و گردش علمي )

اقدام هفتم: (جشنواره غذا  و نمايشگاه دست ساخته هاي دانش آموزي در مدرسه)

اقدام هشتم: (برگزاري نمايش در كلاس با استفاده از روش ايفا نقش)

اقدام نهم: (خريد موتور الكتريكي از تعمير گاه)

اقدام دهم: انجام كنفراس درس توسط دانش آموزان

اقدام یازهم: استفاده از پوشه كار براي هر گروه

اقدام دوازدهم: انجام پروژه و تحقيق در مورد هر يك از موضوعات كتاب

اقدام سیزدهم: ( انجام آشپزي در مدرسه براي واحد خوراك)

اقدام چهاردهم: ( جلسه اي با والدين دانش آموزان)

اقدام پانزدهم: ( جلسه با مدير و همكاران)

نتايج اقدامات بعمل آمده به شرح زير مي باشد.

1- با توجه به اقدامات انجام شده دانش آموزان احساس رضايت بيشتري داشتند، در كلاس فعالانه به بحث و گفتگو مي پرداختند

2- سطح نمرات دانش آموزان و ميانگين نمرات نسبت به جلسات اول تغيير بسيار زيادي پيدا كرده بود

3- ارتباط عاطفي زيادي بين من و شاگردانم بوجود آمده است

4- مدير محترم در جلسه شواري دبيران پيشرفت تحصيلي دانش آموزان را در درس حرفه تاييد كرده اند.

5- دانش آموزان در انجام فعاليت هاي عملي با و اشتياق وسايل مي آورند و با علاقمندي كار را انجام مي دادند.

6- كمد ابزار وسايل از نظر كمي تغيير پيدا كرده و وسايل جمع شده و خريداري شده پاسخگويي نياز همه دانش آموزان مدرسه مي باشد. و حتي مورد استفاده شيفت مقابل هم قرار مي گيرد.

7- مهارت دانش آموزان در انجام دادن كارهاي عملی به حدي بالا رفت كه از نمونه كارهاي دانش آموزانم كه از مدرسه به اداره رفته بود در جشنواره دست ساخته هايي دانش آموزي كه در ارديبهشت 87 در مصلي نماز جمعه بابل برگزار شد از واحد حرفه و فن دانش آموزانم رتبه كسب كردند ( در ساخت وسايل چوبي معرق كاري)

8- دانش آموزان به صورت عادت قبل از ورود من به كلاس به صورت گروهي نشسته

9- به پرسش هاي گروهي و انفرادي با ميل و رغبت پاسخ مي دادند.

10- افزايش روحيه ي تحقيق و پژوهش و درست كردن روزنامه هاي ديواري.

به طور كلي از تغييرات كيفي و كمي راضي و خشنود بودم. از آن چيزي كه در روزهاي اول مدرسه مي ديدم با الان تفاوت زيادي بود. و برايم كلاس بسيار لذت بخش تر از روزهاي اولي بود كه حفظ سكوت بر كلاس حاكم بود و ديدن چهره هاي راضي و پر از خاطره دانش آموزان كه مي گفتند روزهاي پنج شنبه روزهاي شيرين هفته براي ماست و چقدر زود زمان گذشت اي كاش با هم بيشتر بوديم و اي كاش كه همه معلم ها هم همينطور خاطرات شيرين و به ياد ماندني را براي ما تدارك ببينند.

پيشنهادات جديد:

1- در قدم اول برقراري رابطه اي دوستانه و نزديك با دانش آموز، تا دانش آموز در كلاس احساس رضایت نمايد.

2- در انجام فعاليت هاي عملي عمده ي كار به عهدي دانش آموزان باشد و معلم يك هدايت گر خوب در حاشيه

3- بهتر است فعاليت در كلاس به صورت گروهي انجام شود كه در اين صورت فعاليت فرد در گروه معنا پيدا مي كند

4- از پوشه كار استفاده شود و نمرات طول سال و فعاليت هاي دانش آموزان و ميزان پيشرفت تحصيلي آنان در هر پايان هر ماه مورد بررسي قرار گيرد و با تقويت نقاط ضعف مشكلات برطرف و يا كمتر شود.

5- بهتر است خانواده ها را از وضعيت مشكلات آموزشي و رفاهي دانش آموزانشان در مدرسه قرار دهيد

6- برگزاري نمايشگاه و جشنواره غذا و دست ساخته هاي دانش آموزان

7- فراهم كردن امكانات جهت دسترسي و اطلاع معلمان از روشهاي جديد و نوين تدريس.

8-  تشكيل كارگاه هاي آموزشي براي معلمان در ارتباط با روش تدريس، تغييرات و نوآوري ها.

9- نظارت مديران براي روش تدريس و كمك به معلم در ارتباط با انتخاب شيوه متناسب در تدريس.

10- آمادگي معلم قبل از تدريس و استفاده از طرح درس روزانه.

11- داشتن روحيه ي شاد و ظاهري آراسته و مناسب در شأن يك معلم.

12- احاطه داشتن معلم بر كليه دروس و حتي فراتر از حوزه ي درسي.

 

چالشهای حرفه و فن

اما در اين ميان اين سوال مطرح است که آيا  معلمان حرفه وفن در مدارس همه با اين تخصص ها در دانشگاه تربيت يافته اند ؟! و آيا اصولا همه آنها تخصصي تدريس مي کنند  يا خداي نا کرده زبانم لال هر چه نيروي مازاد در آموزش و پرورش پيدا شده به شغل مقدس دبيري حرفه وفن نايل آمده اند ( فقط به اين دليل که احتمالا آسان ترين رشته است و هيچ تا ثيري در پايه درسي و آينده دانش آموزان ندارد ومثل درسي ريا ضي نيست !)

آيا معلمان حرفه و فن آموزش ضمن خدمت مناسب همگام با تغييرات اساسي کتاب حرفه وفن جديد را گذرانده اند ؟آيا همه دبيراني که حرفه وفن تدريس مي کنند ا سا سا با روش تدريس مناسب اين کتاب آشنا هستند ؟آيا اين کتاب به طور صحيح و اصولي ارزشيابي مي شود ؟ ا سا سا اهداف کتاب حرفه وفن براي دبير ان حرفه وفن چه آنهايي که جديدالاستخدام  هستند و چه آنهايي که مدت ها ست آن را تدريس مي کنند روشن است ؟

با يک ديد خوش بينانه و مثبت اگر قضيه را ببينيم و فرض کنيم که  همه معلمان با روش هاي  جديد  تدريس حرفه وفن  آشنا مي باشند ! سوال ديگري مطرح مي شود وآن اين است آيا تمام مدارس ما مجهز به تمام امکانات مورد نياز براي تدريس حرفه وفن مي باشند ؟ آيا همه مدارس کارگاه حرفه وفن دارند ؟ آ يا همه مديران مدارس به خوبي با اهداف کتاب آشنا مي باشند و معلم حرفه وفن را در تجهيز امکانات کارگاهي ياري مي کنند ؟ آيا اوليا ء دانش آموزان را در جلسات انجمن اوليا و مربيان در باره درس حرفه و فن توجيه مي نمايند ؟ آيا از اوليا براي   تجهيز کارگاه هاي حرفه وفن کمک مي گيرند ؟ آيا مديران ارشد آموزش و پرورش  به اين درس توجه دارند و در سطح کلان به بودجه مورد نياز اين درس مبلغي را در نظر مي گيرند ؟ آيا با اين همه انتظاري که از دبير حرفه وفن مي رود در راستاي تجهيز کارگاه هاي حرفه وفن و در نظر گرفتن   فضاي مناسب کار براي اين رشته اقداماتي را انجام داده اند يا مي دهند؟

از اينها گذشته خود محتواي کتاب آيا توانسته است  دانش آموزان را واقعا به درس حرفه وفن جذب کند . جاي چه مشاغلي در اين کتاب خالي است ؟آيا دانش آموزان اين کتاب را با اين محتوا دوست دارند ؟ اگر جذب اين کتاب نشده اند مشکل اساسي کجاست ؟ آيا در اين کتاب اشتبا هاتي وجود دارد ؟ اگر اشتبا هاتي ازطرف همکاران يا دانش آموزان در اين کتاب ها پيدا شد چه قدر طول مي کشد تا اشکالات اصلاح شود ؟

 واقعيت امر اين است که بسياري از همکاران از عدم حمايت دبير حرفه وفن توسط مديران مدارس شاکي اند همواره اين بحث مطرح است که ما فضاي کافي و امکانات مورد نياز  براي کار را نداريم .  بچه ها به کار عملي بسيار علا قمند هستند و بيشتر از بخش عملي به آن ا هميت مي دهند ولي گا هي  حمايتي از طرف خانواده ها و مدرسه ديده نمي شود . در بسياري  از مدارس نداشتن امکانات مانع کار عملي حرفه وفن مي گردد . در اين ميان اين بحث پيش مي آيد که اگر کتاب حرفه وفن يکي از اهداف آموزش عمومي است پس چرا اين قدر مورد کم تو جهي مسئولين قرار دارد ؟ چرا افراد غير تخصصي به تدريس آن مشغولند  بدون آن که کمترين آگاهي از اين درس داشته باشند. مثلا دبيري که رشته تخصصي خودش ادبيات يا معارف يا علوم است و هيچ وقت در هيچ کجاي دروس دانشگاهي خود واحدي براي برق والکترونيک صنايع غذايي مکانيک چوب فلز کشاورزي دامپروري و.... نگذرانده است چگونه مي تواند در تدريس اين رشته موفق باشد ! حال آن که مي بينيم بيشترين مازاد آموزش و پرورش در اين رشته هاست و برخي از اين  دبيران  به تدريس حرفه وفن مي پردازند و عملا قسمت هاي  عملي را اجرا نمي کنند و نمي توانند اجرا کنند وخود نيز اين قضيه را مطرح مي کنند  که چون رشته من حرفه نيست فلان بخش هارا اجرا نکردم يا گفتم در خانه انجام بدهند ! آيا به اين شکل عمل کردن مي تواند کمکي به دانش آموزان بنمايد يا بيشتر باعث ايجاد درد سر براي خانواده ها ميگردد؟

به نظر مي آيد که کتاب حرفه وفن و بيشتر از آن دبير ان تخصصي حرفه وفن بسيار مظلوم قرار گرفته اند .از طرفي از نداشتن امکانات ناراضي هستند واز طرف ديگر نياز به همکاري و حمايت بيشتر مسئولان دارند ولي همچنان مورد بي مهري قرار مي گيرند . زيرا مسئولان باز هم آزمايشگاه را به داشتن کارگاه ترجيح مي دهند . از معلم حرفه وفن خواسته مي شود 12 نمره عملي به  دانش آموزان بدهد ( نمره عملي درس علوم 5 نمره ميباشد )ولي چگونه مي توان بدون اجراي عملي فعاليت ها به دانش آموزان نمره به حق و واقعي داد ؟! حال آن که کارگاهي وجود ندارد !

اين فقط بخشي از مشکلات حرفه وفن است . از طرف ديگر دبير حرفه وفن بايد بتواند انتظارات اوليا را بر آورده سازد .خدا نکند از دانش آموز بخواهيم وسيله اي بياورد . قبل از او اوليا دلخور مي شوند :1- از کجا بياوريم ؟ 2- چه جوري بخريم ؟3- از کجا پولش را بياوريم ؟ 4- وقت نداريم بخريم ؟ 5- اگر کار گروهي است چرا فرزند من بايد تهيه کند ؟ 6- چرا به فرزند در گروه چيز گران قيمتي گفته ايد بخرد ؟7- اصلا چرا خودتان نمي خريد و مارا به درد سر مي اندازيد .8- اصلا چرا گفته ايد بخريد مگر فرزند ما در آينده مي خواهد .......شود. 9-چرا با وسايل خطر ناک در کلاس کار مي کنيد .10- زنگ هاي حرفه لباس بچه ها خراب ميشود  چرا کارهاي سخت فني از بچه ها به خصوص دخترها مي خواهيد .وحرف هايي از اين دست که انگيزه را از دبير حرفه وفن مي گيرد . ودر اين ميان اين دا نش آموز است که ضربه  و لطمه اساسي را مي خورد و  آن هم اين است که اولا: ياد نمي گيرد کار گروهي انجام دهد . دوما: از تجربه مشاغل مختلف باز مي ماند . سوما: نمي تواند براي آينده شغلي خودتصمبم درستي بگيرد و مجبور مي شود براي تصميم گيري از شاخه اي به شاخه ديگر بپرد . چهارما : با اوليا درگيرمي شود که وسايل کار براي حرفه وفن بياورد . پنجما : نمره او حق واقعي او نيست ( وبه طور غير مستقيم با دروغ سمبل کردن فريب دادن و...) آشنا مي شود و چندين دليل ديگر که نهايتا باعث آسيب  دا نش آموز مي شود .

و حال با اين همه مشکلي که براي اجراي درست اين درس وجود دارد پيشنهاد مي گردد:

1-    سعي شود از دبيران حرفه وفن متخصص وعلاقه مند به امر تدريس براي اين درس استفاده شود .

2-    دروه هاي ضمن خدمت مداوم ومستمر براي باز آموزي همکاران گذاشته شود .

3-    تغييرات کتاب حرفه وفن قبل از سال تحصيلي به همکاران اطلاع داده شود وآموزش هاي مورد نياز برگزار گردد .

 4-بودجه خاصي براي حرفه وفن در مدارس در نظر گرفته شود .

 

 

پیشنهاداتی به معلمان برای اثر بخشی و کارایی بیشتر در کلاس درس

هر معلمی با بالا رفتن تجربه اش پی خواهد برد که باید به برخی کارهای ضروری در کلاس درس توجه نماید ، بعضی اعمال را نباید انجام دهد، و خود را در کلاس برای دقایقی به جای شاگردان فرض نماید . تجربه نشان داده معلمانی که در کلاس درس فعالیت و تحرک بیشتری داشته ، به شغل خود علاقه و عشق می ورزند ، هدف های متنوعی دارند ، درگیری ها و جنگ اعصاب کمتری داشته باشند ، دیر تر از دیگران فرسوده و شکسته خواهند شد و همیشه به عنوان فردی شاداب و با نشاط و موفق در شغل خود نزد دیگران شناخته شده اند . در زیر به صورت خلاصه ، کارهایی که معمولا" در کلاس درس باعث حلب توجه دانش آموزان ، علاقمندی به درس و معلم و نشاط آنان میشود و برگفته از تجارب شخصی است ، ذکر می گردد .

 با شنیدن نام " برنامه " یا " طرح درس " یا " طرحی برای مدیریت کلاس"  ، اذهان به سراغ چندین صفحه کاغذ می رود که در آن با دقیقه و ثانیه ، ریز فعالیتها نوشته شده و به عبارتی ، معلم را در چهار چوب مقرراتی ، محصور می کند ، (و به این دلیل خیلی ها حتی در مورد آن هم صحبت نمی کنند) اما مقصود از داشتن برنامه ، الزاما" با ثبت آن ( و چیزی شبیه به طرح درس معرفی شده در کتب روش تدریس ) ، یکسان نیست . موارد زیر در دوره ابتدایی تا دبیرستان اعمال شده است و تاثیرات شگرفی بر دانش آموزان داشته است :

1-     به محض مشاهده علایم خستگی در دانش آموزان و حواس پرتی آنان ، جریان تدریس  یا پرسش را قطع کرده و به آنها اجازه داده شود که از جای خود بلند شده ، کشش عضلانی داشته ، نفسی بکشند و دقایقی کوتاه آزاد باشند ( در این حال تحمل برخی مزه پرانی ها به هم در جلسات اول  ، ضروری است و سپس عادت خواهند کرد ) ، اگر بدون توجه به خستگی دانش آموزان به تدریس یا پرسش ادامه دهیم ، در واقع کاری بیهوده و بی ثمر را دنبال خواهیم کرد .

2-     هیچگاه بدون اطلاع قبلی ، پرسش کلاسی یا امتحان کتبی برگزار نکنیم و حتی در جلسه قبل ، صفحات و نوع پرسش و حتی افرادی که از آنان پرسش شفاهی انجام می شود تلویحا" مشخص شوند و این صرفا" برای رفع حالت اضطراب دانش آموزان است ، برخی معلمان برای  حالت " همیشه آماده باش بودن کلاس " توجهی به این نکته ندارند که امتحان یا پرسش  بدون اطلاع قبلی ، از نظر دانش آموزان نوعی مچ گیری محسوب می شود . در رابطه با دانش آموزانی که از آنان پرسش به عمل می آید باید گفت معمولا" به سه دسته تقسیم می شوند و هر کسی تکلیف خود را خواهد دانست و در کنار آن پاسخ گویی داوطلبانه هم مد نظر قرار می گیرد و بدین ترتیب دانش آموزان تمایل بیشتری هم برای جواب دادن دارند و درگیری ها خیلی کمتر می شود.

3-     حتما" قبل از تدریس درس جدید ، خلاصه مطلب قبلی برای دانش آموزان گفته شود و آنها را به هم ربط داد .

4-     اگر وقت اضافه ای در کلاس موجود بود ، نباید گذاشت دانش آموزان از سرو کول هم بالا بروند بلکه به نحوی باید آنها را تحت آموزش قرار داد به عنوان مثال صحبت و تبادل نظر در مورد مسایل اجتماعی محل سکونت ، یا وضع مدرسه و غیره ، دانش آموزان اظهار نطر در جمع را خیلی دوست دارند .

5-     طوری برنامه ریزی شده  که هر جلسه با توجه به دوره تحصیلی و پایه ، حدود 3 تا 5 دقیقه یک رفتار نیکو اجتماعی  فردی ، و یک روایت یا حئیث مرتبط با دانش آموزان در پایان کلاس ذکر می شود . دانش آموزان آن را یاداشت می کنند این موارد حتی در کلاس ریاضی  و تاریخ و غیره هم امکان پذیر است و اگر حالت اظهار نظر پیدا کند ، از آن به عنوان روش تدریس  " قضاوت به شیوه حقوقی"  هم   استفاده می شود .

6-     با بهره گیری از روش ایفای نقش ( برای هر درسی امکان دارد) توسط دانش اموزان ، منظور خود و موضوع  را سریعتر و بهتر به دانش آموزان منتقل کنید ، بهتر است جلسه قبل ، قرار ایفای نقش ، موضوعات و شرکت کنندگان مشخص شوند .

7-     به صلاحدید معلم می توان هر جلسه یکی از دانش آموزان را به ترتیب انتخاب کرد تا مطالبی در راستای درس را به دانش آموزان ارائه دهد ( این کار بین دانش آموزان به نام کنفرانس  مشهور است) . اگر معلم بتواند اهداف این کار را کاملا" تشریح و زمینه های آن را فراهم نماید ، شاگردان هم بدان علاقمند خواهند شد ، در صورتی که همه کلاس در برنامه شرکت کنند ، موانعی مانند  تمسخر دیگران ،اضراب صحبت در روبروی همکلاسی ها و غیره به تدریج  کمتر خواهد شد .

8-     استفاده از ارزانترین و کاراترین تشویق ها یعنی تشویق لفظی ( با دلیل نه طبق عادت کلامی ) را در کلاس هرگز فراموش نکنید . کلماتی مانند : آفرین !  احسنت !  خوبه ! باریک ا...! تشکر ! به جابود ! خوشحالم ! و غیره اثری شگفت انگیز دارد .

9-     استفاده از  تشویق " کف زدن " توسط کل کلاس برای موفقیتهای کوچک و بزرگ آنان ، یا به دنبال آمادگی کل دانش آموزان یا گروهی از آنان برای پاسخ گویی به درس ، اتمام درس ، کسب نمرات مطلوب ، اظهار نظرهای مناسب و غیره ، حال و هوای کلاس را عوض خواهد کرد .

10-دو کار در کلاس نباید توسط معلم فراموش شود ، و اثر معجزه آسایی در آرامش و آمادگی دانش آموزان دارد و آن ذکر صلوات در برخی مواقع و یا  تلاوت آیاتی از قرآن مجید با ترجمه توسط یکی از دانش آموزان است . و این کار ارتباطی به دروس خاص ندارد اینکه نباید فقط به کلاس دینی و پرورشی یا قرآن بسپاریم . حداقل هر چند جلسه یکبار شروع کلاس با تلاوت قرآن در آرامش شاگردان موثر است ...

11-بردن روزنامه به کلاس حتی ، دو سه هفته یکبار ،و اختصاص دقایقی از ذکر خلاصه مطالب آن که مرتبط با درس باشد، مفید است .

12-برای پرسش پای تخته الزامی نیست که دانش آموز سرپا و روبروی دانش آموزان بیاستد ، می توان برای آنها که خیلی اضطراب دارند ، یک صندلی روبروی میز معلم گذاشت تا دانش آموزانی که مایل هستند روی آن نشسته و با حالت شبیه به مصاحبه به درس پاسخ گویند ( با اجرای این روش ، کلیه دانش آموزان ، خصوصا" شاگردان مضطرب ، تمایل نشان داده و نمرات مطلوبی کسب کرده اند )

13-هر دو ماه یکبار  به صورت غیر مستقیم نظر دانش آموزان خود را در مورد  شیوه تدریس و کلاس داری و برنامه آن بسنجید ، مطالبی را به شما خواهن گفت که قطعا" تعجب خواهید کرد!(شنیدن یا خوانده انتقادات دانش آموزان  جرات خاصی می خواهد !) و شما باید برای رفع نقایص روش خود اقداماتی بیاندیشید یا از رضایت آنان مطلع شوید.

14-سعی کنید هر ساله با دانش آموزان خود تعدادی عکس دسته جمعی بیاندازید و یکی از دانش آموزان اسامی را پشت عکس یااگر دیجیتالی بود به صورت دستی برای شما بنویسد ، این کار خیلی مورد علاقه دانش آموزان است و احساس صمیمیت خاصی با معلم می کنند و برخی از آنها که برای کلاس درد سر ساز بوده اند با این اعمال ، تغییراتی خواهند داشت . امروزه دوربین های دیجیتالی و غیره  کار را بسیار راحت و کم هزینه کرده اند .

15-حتی در دبیرستان به دانش آموزانی که درخواست بیرون رفتن از کلاس و ابخوری یا غیره را دارند ، توجه نمایید  و در راهنمایی و ابتدایی به هیچ وجه مانع نشوید ، در غیر این صورت آن دسته دانش آموزان به اجبار در کلاس نشسته و حتی گاها" شاهد مشکلات ناخواسته ای خواهید شد مثل : تهوع ، بیهوش شدن از ضعف یا احساس شرمندگی آنان ، برخی معلمان به اشتباه ، عدم اجازه به دانش آموز را نشان از مدیریت مطلوب خود و اداره کلاس می دانند ! برای این مورد باید در شورای معلمان هماهنگی لازم با دفتر صورت گیرد مانند کنترل برای عدم خروج از مدرسه و ...

16-با هماهنگی دفتر مدرسه و انجمن اولیا جوایز هر چند ساده مانند  خودکار و غیره را تهیه و به بهانه های مختلف هر مدت یکبار به دانش آموزان اهدا کنید در این میان دانش آموزانی که پیشرفتهایی داشته اند باید بیشتر مورد توجه قرار گیرند تا حال مشاهده نشده که آنها جایزه را رد کنند  و هیچ سالی هم نبوده که انجمن اولیا و مدیر مدرسه از تهیه این جوایز کوچک  خوداری نمایند . حتی در دبیرستان هم این موارد به کار گرفته و دانش آموزانی که دارای توانایی مالی بسیار بالایی هستند ، از این کار معلم بسیار خوشحال می شوند .

17-تهیه تراکت هایی برای کلاس توسط معلم در رابطه با درس یا موضوعات دیگر و نصب آن در کلاس ( در حضور دانش آموزان) توجه آنان را به شدت جلب می کند ( قبلا با خودکار و مازیک نوشته می شد ولی امروزه هر مدرسه ای چاپگر دارد ...)نباید این کار را فقط وظیفه مربی پرورشی دانست بلکه برای هر درسی امکان پذیر است .

18-استفاده از روش مصاحبه 2 یا 4 نفری در رابطه با درس یا موضوعات اجتماعی توسط دانش آموزان و با هدایت معلم برای آنان بسیار جذاب است که می توان دو میز را در پای تخته  روبروی هم گذاشت و 4 نفر  دو به  دو برای مدت 5 تا 10 دقیقه  با هم به بحث بپردازند . البته باید جلسه قبل موضوع و افراد مشخص شوند و نظارت کامل معلم برای رسیدن به هدف مد نظر قرار گیرد .

19-هر معلمی در شرایط لازم میتواند مهارت های زندگی را در کلاس به دانش آموزان آموزش دهد گاهی وقت ذکر یک خاطره کوتاه از حسادت ، میتواند در تغییر نگرش دانش آموزان بسیار موثر باشد و درگیری های کلاسی و یا درگیری با دفتر را به طرز چشمگیری کاهش داد ، معلمان چند دهه قبل پند و نصایح خود را از دانش آموزان دریغ نمی کردند و عموما" نتایج مطلوبی داشت و شما هم حتما" خاطره ای از این اعمال معلم در کلاس دارید .

20-رعایت زمانبندی دروس بسیار مهم است اگر در یک جلسه  3 درس داده شود و یا 3 جلسه پشت سر هم فقط پرسش پای تخته بدون تدریس داشته باشیم ، اشکال ایجاد خواهد شد و منتظر خستگی خود و دانش آموزان و افزایش  بی نظمی آنها و جنگ اعصاب برای خود باشید .

21-هر چند وقت یکبار به دانش آموزان اجازه بدهیم خاطرات خوب و بد خود را از کلاس  شما یا کلاس سنوات قبل برای کلاس تعریف کنند ، این مورد علاوه بر اینکه یک بازخورد مفید برای روش شماست ، می تواند در جذابیت کلاس  و رفع نگرانی و حتی اضطراب دانش آموزان هم نقش داشته باشد .

22-اگر وقت اضافه ای موجود بود ، با دانش آموزان در مورد مهمترین اتفاقات هفته پیش در سطح شهر یا رسانه ها تبادل نظر کنید تا دید آنها به مسایل محیط و نحوه بیانشان را تقویت نمایید .

23-بردن کتابهای مرتبط با درس ، اثر خوبی بر حلب توجه دانش آموزان دارد و این اعمال را هرگز فراموش نکرده و شما را به عنوان معلمی دلسوز و علاقمند به حرفه خود معرفی خواهد کرد .

24- متاسفانه برخی معلمان ، "تدریس" را با در آوردن سئوال و جواب تمام متن توسط خودشان ، اشتباه می گیرند ! این کار علاوه بر اینکه باعث انهدام خلاقیت و کاوشگری دانش آموز می شود بلکه معلم را خسته کرده و دانش آموز چیز تازه ای یاد نخواهد گرفت  ! باید گفت بعضی از والدین در این کار معلم هم نقش دارند و وی را مجبور میکنند که به خیال خود ، فرزندشان را برای امتحان آخر سال آماده کند ! اگر نوشتن نمونه سوال لازم است بهتر است این کار را به دانش آموزان محول کنیم ، آنهم بعد از تدریس و با هدف مشخص برای صفحات محدود، و باز هم متاسفانه باید گفت برخی والدین یا دانش آموزان از بعضی معلمان تعریف و تمجید می کنند که ؛ حتی یک سوال را از کتاب جا نمی گذارد ( والبته یک کلمه هم توضیح نداده !)

25-صحبتهای بسیار مختصر با دانش آموزان در سالن و حیاط  یا حای درب مدرسه ، نقش مهمی در آرام کردن آنها در کلاس خواهد داشت و آنها احساس صمیمیت بیشتری  با معلم خواهند کرد.این صحبتها می تواند بسیار ساده و غیر خصوصی باشد مانند : "معلوم بود که دیشب درست رو خب خوانده بودی !"  یا  " آمادگی تو برای کنفرانس امروز خیلی خوب بود "  یا " ایا باز هم می توانی 3 خط مطلب در مورد درس فلان بنویسی ؟" ... این کار در هر سه دوره مهم است ولی در دبیرستان برای پیشگیری از اخلال و بی نظمی در کلاس و  در دوره ابتدایی و راهنمایی باعث کاهش چشمگیر اضطراب آنان خواهد شد . متاسفانه شنیده شده که" این کار ها دانش آموزان را پر رو خواهد کرد !"

26-وضع نکردن مقررات دست و پاگیر  و خشک کلاسی با عث جلوگیری از خستگی معلم و دانش آموز در کلاس خواهد شد  مهمتر اینکه آنها از معلم و کلاس دلزده نخواهند شد . بعضی معلمان حساسیت زیادی به جنب و جوش گریز ناپذیر شاگردان در کلاس دارند و حتی تنبیه هایی را اعمال کرده و وقت گرانبهای کلاس را به درگیری و تنبیه در مورد مقررات خود ، اختصاص می دهند .( به عنوان مثال کسی به هیچ وجه نباید برگردد و دانش آموز دیگر را نگاه کند ... یا نگاه کرده به پنجره کلاس ممنوع است !)

27-هر چند وقت یکبار نسبت به استفاده از تلویزیون و کامپیوتر و پخش تراکهایی در رابطه با درس ، برای دانش آموزان جالب خواهد بود و در یادگیری خیلی موثر است .

28-متاسفانه جدیت  بیش از اندازه و افراطی و خشک بودن معلم در کلاس باعث عدم علاقه دانش آموزان به وی ، درس و مدرسه خواهد شد و خود را مجبور به " تحمل" معلم و کلاس خواهند دانست  ، حتی این جدیت و سختگیری افراطی باعث شده تا برخی دانش آموزان از ادامه تحصیل در آن رشته جدا" واهمه داشته و مسیر زندگی آنها عوض شود ،  معلمانی که خوش اخلاق بوده و تبسم بر لب داشته باشند در آموزش موفق ترند ، شما هم این را تایید می کنید اگر ؛ در حدی باشد که مورد سوء استفاده قرار نگیرد . (نباید قاطعیت ، مدیریت وتوانایی اداره مطلوب کلاس را با سختگیری افراطی معلم ، اشتباه گرفت )

29-تغییر محل کلاس حداقل ، ماهی یکبار  موجب جلب توجه دانش آموز می شود مانند تشکیل کلاس در کارگاه ، آزمایشگاه ، نمازخانه ، کتابخانه وغیره.

30-یکی از راههای علاقمند کردن شاگردان به کلاس و درس و معلم  و همچنین رفع کدورتهای احتمالی طرفین ، بردن دانش آموزان به گردش علمی کلاسی است حتی بازدید از نمایشگاههای کتاب ، صنایع دستی ، جشنواره های دانش آموزی ، حضور در مزار شهدا برای دانش آموزان متوسطه  ، هواشناسی و غیره با هماهنگی دفتر مدرسه و اداره متبوع ، فواید زیادی دارد ...

در پایان متذکر می شود تمام موارد بالا در کلاس و پایه های مختلف و برای دروس مختلف اعمال شده است و نه تنها وقت برای تدریس و توجه به زمان بندی دروس کم نیامده بلکه شاهد کمترین در گیری ها در کلاس و نیز بازده خوبی در رفتار و عملکرد و حتی میانگین نمرات پایان ترم هم بوده ایم و نکته مهمتر اینکه اگر دانش اموزان بدانند  معلم این کارها را برای ارتقای سطح علمی و آموزشی دانش آموز و حتی به منزله احترام به دانش آموزان انجام می دهد ، هیچگونه سوئ استفاده ای نخواهند کرد ( سوء استفاده به معنای مصطلح همکاران) .

 

منابع

توراني، حيدر، (1382)، كاريست مديريت فرآيند مدار در مدرسه، تهران، انتشارات تزكيه، چاپ اول.

فضلي خاني، منوچهر، (1382)، راهنماي عملي روش مشاركتي و فعال در فرآيند تدريس، تهران، انتشارات نوين، چاپ نهم سال.

قاسمي پويا، اقبال، (1381)، راهنماي عملي پژوهش در عمل، انتشارات پژوهشكده تعليم و تربيت، چاپ دوم سال.

خسروي، فاطمه، (1381)، بررسي نگرش دانش آموزان دختر به واحدهاي مختلف درس حرفه و فن دوره ي راهنمايي، مركز آموزش عالي فرهنگيان قائمشهر

رستگار، طاهره، (1382)، ارزشيابي در خدمت آموزش، تهران، انتشارات منادي تربيت، چاپ اول

حمید رضا ترکمندی http://moallem1.blogfa.com

بون ول، چارلزسي، (1385)، ايجاد نشاط در كلاس درس به كمك روش يادگيري فعال، ترجمه ي نونا حسن پور، رشد تكنولوژي شماره 1.

حبيبي پور، مجيد، (1385)، انتخاب روش تدريس مناسب، تكنولوژي آموزشي، شماره 1 دوره 22.

رضوي، عباس، (1385)، زيربناي تربيتي آموزش فعال، رشد تكنولوژي، شماره 7 دوره 22.

رسالت پور، مريم، (1386)، مدرسه اي شاداب مدرسه اي براي زندگي، مديريت مدرسه شماره 6 دوره ششم.

قهرماني، حعفر، (1383)، تاثير وسايل كمك آموزشي در تدريس و يادگيري، پيوند شماره 294، 295.

ملكي، صفي اله، (1381)، نقش اردو  و بازديد در پيشرفت تحصيلي دانش آموزان، تربيت، سال 18 شماره 2.

محمدي، فاطمه، (1385)، تاثير فنون روان شناختي بر كيفيت تدريس، ترجمه ي جك فرانل و نورسن، رشد تكنولوژي شماره 3.

يغما، عادل، (1386)، خلاقيت معلم كليد حل بسياري از مشكلات آموزشي، تكنولوژي آموزشي، شماره 4.

يغما، عادل، (1385)، رهنمودي برايجاد محيط آموزشي فعال، تكنولوژي آموزشي، شماره 2 دوره 22.

 

با مصرف گیاهانی که غنی از آهن هستند، قدرت این ماده را در تقویت سیتم ایمنی تان مشاهده خواهید کرد.

آهن یک ماده مغذی و مهم است که به حفظ سلامتی و انرژی شما کمک می‌کند. بسیاری از افرادی که دچارِ کمبود آهن در بدنِ خود هستند، دچارِ بیماری آنمی و یا اختلالات سلامتی دیگر می‌شوند.
گیاهانی که غنی از آهن هستند:

اسفناج

اسفناج یک مکمل غذایی عالی با تمام مواد مغذیِ ضروری برای یک بدنِ سالم است. این گیاه غنی از آهن، منیزیم و پتاسیم بوده و دارای ویتامین C است که به جذب آهن کمک می‌کند. این گیاه مزایای زیادی دارد و سیستم ایمنی را نیز تقویت میکند. با بخارپز کردن اسفناج به همراه تخم‌مرغ می‌توانید از یک صبحانه پر انرژی، سرشار از ویتامین و تقویت کننده دستگاهِ ایمنی بهره‌مند شوید.

جعفری

جعفری غنی از آهن بوده و سلول‌های خونی را به طورِ مؤثری افزایش می‌دهد. این گیاه به‌طورِ شگفت‌آوری با آنمی مبارزه کرده و سیستم ایمنی‌تان را تقویت می‌کند. جعفری آنتی‌اکسیدان‌های موجود در خون را افزایش می‌دهد، زیرا حاوی روغن‌های فراری مانندِ لیمونین، آلفا توژن، اوژنول و مایریستیسین است که غنی از آنتی اکسیدان‌ها هستند. جعفری همچنین به جلوگیری از سرطان کمک می‌کند.

توصیه مشاور: برای جذب بیشتر اهن موجود در سبزیجات بهتر است که با ماست مصرف شوند. سایر مغزها و دانه ها و گوشتها هم سرشار از اهن هستند. برای جذب بیشتر اهن بهتر است که همراه با ان از میوه هایی که حاوی ویتامین  ث هستند استفاده شود و از نوشیدن چای یا هر نوع نوشیدنی گیاهی از یک ساعت قبل تا دو ساعت پس از غذای حاوی اهن خودداری شود.

 

خرما

خرما غنی از آهن، کلسیم، سولفور، پتاسیم، فسفر، منگنز، مس، منیزیم و میزان بسیار زیادی از ویتامین‌ها و مواد معدنیِ دیگر است. خرما به علتِ آهن زیادی که دارد درمانِ مؤثری برای آنمی به حساب می‌آید. خرما همچنین برای مبارزه با یبوست، مشکلات روده‌ای، افزایش وزن، مشکلات قلبی، ضعف جنسی، اسهال، سرطان معده و دستگاه ایمنی ضعیف، مورد استفاده قرار می‌گیرد. 

مترجم

 

اسفند ۲۵, ۱۳۹۱

آهن یک عنصر اساسی مورد نیاز بدن است که در فرآیندهای مختلف داخل بدن مورد استفاده قرار می گیرد :

اصلی ترین وظیفه های آهن در بدن:

۱- انتقال اکسیژن به بافتهای بدن

۲- ساخت هموگلوبین در خون

۳- عملکرد صحیح بسیاری از آنزیمها

کمبود آهن یکی از اصلی ترین دلایل کم خونی است. بنابراین مهم است که منابع غذایی سرشار از آهن را بشناسیم و از آنها در رژیم غذایی روزانه خود استفاده کنیم. میزان آهن مورد نیاز بدن برای آقایان بالغ حدود ۸ میلیگرم روزانه و برای خانمهای بالغ تقریبا ۱۸ میلیگرم روزانه است. اما چطور این مقدار آهن را تامین کنیم و از کجا بدانیم که به اندازه لازم آهن دریافت کرده ایم؟در این جدول ما شما را با ده منبع سرشار از آهن همراه با میزان آهن موجود در آنها آشنا می کنیم:

نکات خانه داری

 

• برای برطرف کردن چرک یقه پیراهن،قبل ازقراردادن آن درماشین لباسشویی می توانیدروی یقه پیراهن صابون مالیده و15دقیقه ای صبرکنید.سپس آن راداخل لباسشویی بیندازیدتاتمیزشود.
• برای پاک کردن لکه های شمع می توانیدروی آنهاکمی نفت ریخته وبعداز5دقیقه پاک کنید
• برای جلوگیری ازکثیف شدن سطح توسط شمع،می تونیدزیرشمع های باقطرزیادتعدادی پونس بزنید.
• بهترین رازدودن بوی بدپیازوسیرازانگشتان،مالیدن دستهاباسیب زمینی آبپزاست.
• برای اینکه دودسیگاررادرمکانی سربسته ازبین ببرید،می توانیدبلافاصله شمعی روشن کنید.
• اگرهنگام اتوکردن لباس،محلی به رنگ زرددرآمد،می توانیدبرای پاک کردن لکه زردازآب اکسیژنه(h_2^o2)استفاده کنید.
• اگرکف تنگ آب بنظرکدرمی رسد،می توانیدکمک نمک وسرکه درکف تنگ نگاه داریدتابهترازروزاولش گردد.
• برای جذب رطوبت داخل یخچال می توانیدظرفی پرازنمک درآن قراردهید.
• برای اینکه کریستال های زیبایتان بعدازشستشودرخشش خاصی پیداکند،می توانیدبارآخرآنهارابامخلوط آب وسرکه آب بکشید.
• درب قابلمه هاوتابه هایی که زردشده اند،می توانیدکمی آب وتمیزکننده قرارداده وبعدبجوشانید.بعدازجوشاندن ابتداباآب گرم وسپس باآب سرد آنهاراآب بکشید.
• برای اینکه درب شیشه ای قابلمه یاماهی تابه بخارنگیرد،باپوست لیموازداخل،سطح شیشه رابمالید.
• برای زدودن لکه تخم مرغ باپارچه رامدتی درآب سردنگاه داشته وسپس باآب ولرم وصابون آن رابشوئید.
• برای پاک کردن بوی ماهی ازبشقاب هایتان می توانیددرظرف شستشوی ظروف کمی تفاله ی قهوه گذاشته وشستشوراآغازکنید.
• برای زدودن اثرچای درقوری بهتراست آن رابه مدت15دقیقه درسرکه بجوشانید.
• برای پاک کردن لکه ورنگ پوست گردوی تازه ازدست هامی توانیدآنهاراباپنبه ای آغشته به سرکه حسابی مالیده وسپس باآب سرد بشویید.
• برای پاک کردن زنگ فلزازروی لباس،روی آن چندقطره آب لیمواضافه نموده سپس آن رااتوکنید.
• اگرروی رومیزی آب لیموریخت،دست پاچه نشوید،کمی نمک روی آن پاشیده ومطمئن باشیدکه بعدازاولین شستشودیگرلکه ای درکارنخواهدبود.
• برای برطرف کردن بوی بددهان،دانه قهوه بجوید.

1-سازماندهی(seiri)

سازماندهی درعام ترین مفهوم آن عبارت است ازنظم دادن به کلیه اجزای یک سازمان جهت نیل به اهداف.نمونه هایی ازاجزای اینsرامی توان بصورت زیرفهرست نمود:

• دورریختن اشیایی که به آنهانیازندارید.
• رفع عیوب وخرابیها
• مبارزه باعلل آلودگیها
• بازبینی پوششهاومحفظه هابهمنظورپیشگیری ازعلل آلودگی
• تمیزکردن محل کار
• جلوگیری ازآلودگیهای کف سالنها
• حذف آلودگیهای گردوغبار
• سازماندهی کارگاهها

روشهای کاربردی پرورش خلاقیت دردانش آموزان

1-تقویت حس اعتمادبه نفس خودباوری دردانش آموزان

2-اهمیت جدی به امرآموزش ابتکارعمل وخلاقیت

3-ترتیب دادن سخنرانی برای شخصیتهای خلاق دانش آموز

4-ترغیب وتشویق دانش آموزان به حدس زدن

5-دادن فرصت برای دادن بیان احساسات مثبت ومنفی به دانش آموزان

6-پرهیزازعجله وشتاب درتقویت دانش آموزان

7-پرهیزازتمسخر،تهدید،شرمنده کردن وتنبیه

8-توجه به تفاوتهای فردی دانش آموزان

9-تشویق ومعرفی دانش آموزان موفق وخلاق

10-تعلیم اصل خواستن توانستن است به دانش آموزان

11-پرورش انتقادسازنده،نه فقط انتقادکردن

12-هدایت دانش آموزان به دخل وتصرف درمسائل ومفاهیم 

 

موانع خلاقیت درمحیط مدرسه

1-تأکیدزیادبرنمره دانش آموزبه عنوان ملاک خوب بودن

2-روشهای تدریس سنتی ومبتنی برمعلم محوری

3-عدم شناخت معلم نسبت به خلاقیت

4-فقدان حداقل امکانات لازم برای انجام فعالیتهای خلاق دانش آموزان

5-اهداف ومحتوای کتابهای درسی

6-عدم توجه به تفاوتهای فردی دانش آموزان

7-عدم پذیرش ایده های جدید

8-ارائه تکالیف درسی زیاد به دانش آموزان

9-استهزاء وتمسخربه خاطرایده بانظراشتباه

 

 

ویژگیهای معلم پرورش دهنده ی خلاقیت

1-فردی انتقادپذیرباشد

2-تحمل عقایدنودانش آموزان راداشته باشد

3-ازصبروتحمل بالایی برخودارباشد

4-به تفاوتهای فردی ومنحصربه فردبودن تک تک دانش آموزان اعتقادداشته باشد

5-ازانگیزه ای قوی برخوردارباشد

6-پذیرای ایده هاونظرات غیرعادی دانش آموزان خودباشد

7-دوستدارهنروزیبایی شناسی باشد

8-تاحدامکان به دانش آموزان خودآزادی عمل بدهد

9-درچندزمینه ی مختلف معلومات ومهارت داشته باشد

10-برای هردانش آموزاحترامی ویژه قائل باشد

11-خیال پردازی دانش آموزان را تشویق کند

12-درمواقع لزوم بتواندکودکانه بیندیشدوکودکانه عمل کند

13-به دانش آموزان خوداجازه دهد که گاهی اشتباه کنند

 

 

منبع:سلیمانی،افشین((کتاب کلاس خلاقیت))انتشارات انجمن اولیاء ومربیان

• درحفظ ونگهداری کارتهای بانکی واعتبار دقت لازم رابه عمل آورید.
• ازنگهداری رمزعبوردرکنارکارت خودداری کنید.
• کارت ورمزعبورخودرابرای دریافت پول دراختیارافرادناشناس قرارندهید.
• هنگام برداشت وجه مواظب باشید فردی رمزشمارانبیند.
• برگ رسیدی راکهازدستگاه خودپردازدریافت می کنید،درهمان محل رهانکنیدودرصورت نیازداشتن آن راازبین ببرید.
• موجودی حسابهای بانکی به ویژه حسابهای عابربانک رادرفاصله های زمانی چک کنید.
• ازارائه اطلاعات مالی وبانکی خودازقبیل شماره حساب،شماره کارتهای اعتباری واعلام رمزآنهاو...به سایتهای متفرقه ومشکوک خودداری کنید.
• هرچندوفت یکباربرای تغییرکلمه عبورکارتهای عابربانک اقدام کنید.(حداکثردرهرسه ماه)
  
• ازکارت بانکی خودکاملاحفاظت کنیدواگرآن رالازم نداریدحتمابااطلاع بانک آن راباطل کنیدوآن رارهانکیندواگررهاکردیدرمزآن رابه هیچ صورت فاش نکنید.
• درفروشگاههاکه امکان خریدبااستفاده ازکارتخودپردازوجودداردازدادن رمزکارت به فروشنده خودداری کنید.